Trong kỳ họp chuyên đề gần đây, HĐND TP.HCM đã thông qua danh mục 54 khu đất được phép thí điểm chuyển đổi mục đích để triển khai dự án nhà ở thương mại, một quyết định có thể thay đổi diện mạo nguồn cung bất động sản của thành phố trong vài năm tới. Tổng diện tích của các khu đất này được ghi nhận khoảng hơn 6 triệu m2, trong đó có gần 213.000 m2 diện tích đất trồng lúa được dự kiến chuyển mục đích để làm nhà ở.
Các dự án có diện tích đất trồng lúa chuyển đổi đáng kể như Khu nhà ở Mỹ Xuân hơn 17.800 m2; Khu nhà ở Công ty Đô thị mới hơn 52.500 m2; Khu dân cư Lan Anh Thịnh Vượng hơn 60.000 m2; Khu dân cư Mỹ Phú hơn 33.600 m2; và Khu dân cư BIDC Phú Mỹ hơn 10.300 m2.
Quyết định dựa trên tinh thần Nghị quyết 171/2024 của Quốc hội, mở cửa cho việc thí điểm cho phép doanh nghiệp tham gia nhận chuyển quyền sử dụng đất, kể cả một số loại đất nông nghiệp, để thực hiện dự án nhà ở thương mại nếu phù hợp quy hoạch và chương trình phát triển nhà ở địa phương. Với việc “gỡ nút” hồ sơ pháp lý cho 54 khu đất lần này, chính quyền TP.HCM kỳ vọng sẽ nhanh chóng bổ sung nguồn cung, giảm nhiệt cho phân khúc căn hộ và nhà ở.
Phần lớn các khu đất nằm ở khu vực trước đây liên quan đến ranh giới Bà Rịa — Vũng Tàu cũ cùng một số quỹ đất phân bố rải rác; tổng cộng các khu đất được thông qua nằm chủ yếu ngoài lõi nội thành nhưng có vai trò chiến lược trong phát triển đô thị mở rộng. HĐND cũng nêu thời hạn chung cho các dự án thí điểm đến 31/3/2030, tức là các chủ đầu tư phải tận dụng chính sách trong khung thời gian này.
Các dự án thí điểm được thực hiện theo ba hình thức chính, phản ánh sự đa dạng trong cơ chế sử dụng đất. Hình thức thứ nhất là nhận quyền sử dụng đất, p dụng cho các dự án khu nhà ở sinh thái quy mô lớn, như Khu nhà ở Sinh thái Phú Thịnh, Phú Gia, An Phú và Khu nhà ở cao cấp Gia Hưng. Đây là hình thức cho phép doanh nghiệp tham gia thị trường thông qua việc nhận chuyển quyền từ người dân, phù hợp định hướng khuyến khích xã hội hóa.
Hình thức thứ 2 là đang có quyền sử dụng đất áp dụng cho các dự án mà doanh nghiệp bất động sản vốn đã có quyền sử dụng đất. Tiêu biểu là Khu chung cư cao tầng kết hợp thương mại, dịch vụ OSC, Khu nhà ở thấp tầng đường Lê Lợi và Khu phức hợp cao cấp Long Hưng – Charm City Vũng Tàu.
Hình thức thứ 3 là kết hợp hai hình thức trên, vừa có sẵn quỹ đất, vừa nhận thêm quyền sử dụng đất. Nhóm này bao gồm các dự án lớn như Khu phức hợp trung tâm thương mại kết hợp căn hộ cao cấp Sao Mai Phú Mỹ, Chung cư 24 tầng – Khu nhà ở Phường 16, Quận 8 (cũ) và Khu dân cư Mỹ Phú.
Ngoài 54 khu đất đã được thông qua, trong danh mục thí điểm còn 20/74 khu đất chưa đảm bảo tính pháp lý. UBND TP.HCM đã chỉ đạo các sở ngành khẩn trương rà soát, bổ sung hồ sơ theo đúng quy định pháp luật. Hạn chót để báo cáo cụ thể từng dự án, lập danh mục hoàn chỉnh và trình lại HĐND thành phố là cuối tháng 10/2025.
HĐND TP.HCM nhấn mạnh, chỉ triển khai dự án khi đáp ứng đầy đủ các quy định về quy hoạch, đất đai, đầu tư, nhà ở và kinh doanh bất động sản. Đồng thời, toàn bộ quy trình phải đảm bảo công khai, minh bạch, đồng bộ và đúng tiến độ, đặc biệt tại các phường, xã có nhiều dự án đăng ký. Thành phố cũng sẽ giám sát chặt chẽ nhằm ngăn chặn tình trạng trục lợi chính sách, thất thoát ngân sách hoặc phát sinh khiếu nại phức tạp.