Từ lâu, các cơ quan chức năng và giới chuyên gia đã chỉ ra không ít những nghịch lý và điểm nghẽn trên thị trường nhà ở xã hội. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, những ách tắc đó vẫn chưa được giải quyết.
2 nghịch lý khó giải quyết
Trong năm 2019, mới chỉ có 9 dự án nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp được hoàn thành theo báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng.
Tính đến tháng 1/2020, có 207 dự án nhà ở xã hội với khoảng hơn 85.810 căn đã được hoàn thành. Chỉ có 220 dự án đang được tiếp tục triển khai, với khoảng 179.640 căn. Trong khi bộ tính toán đến năm 2020, cả nước cần phải xây dựng khoảng 700.000 căn hộ. Do đó, kết quả này được đánh giá là chưa đạt yêu cầu theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
Nghịch lý tồn tại đã lâu của phân khúc nhà ở xã hội là: nhu cầu rất lớn nhưng nguồn cung lại nhỏ. Bộ Xây dựng cũng chỉ ra rằng, 70-80% nhu cầu nằm ở phân khúc nhà ở bình dân có giá bán dưới 25 triệu/m2, 20-30% nhu cầu nhà ở phân khúc trung và cao cấp.
Nghịch lý khác là có rất nhiều dự án mở bán nhiều lần vẫn không bán được hàng. Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, Ông Nguyễn Hữu Cường đưa ra dẫn chứng về những dự án nhà ở xã hội có tỷ lệ lấp đầy thấp dù đã mở bán nhiều năm như: dự án nhà xã hội tại dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long (huyện Hoài Đức), Phú Lãm (quận Hà Đông) hay dự án nhà ở xã hội thuộc khu tái định cư Đông Hội (huyện Đông Anh)…
Những nguyên nhân khác
Những vướng mắc về quỹ đất và nguồn vốn là nguyên nhân chính khiến các dự án nhà giá rẻ, nhà ở xã hội dù có nhu cầu lớn nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của người mua.
Phó Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, Ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, giá đất và tiền sử dụng đất tại các khu trung tâm rất cao khiến chi phí đầu vào lớn, bắt buộc các chủ đầu tư phải dịch chuyển ra xa trung tâm. Tuy nhiên, hạ tầng tại những vùng này chưa đảm bảo, ảnh hưởng đến chất lượng sống nên người dân không lựa chọn mua.
Cùng với những nguyên nhân trên, theo quy định, chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại phải dành 20% quỹ đất tại dự án để phát triển nhà ở xã hội hoặc nộp tiền. Nhưng thực tế không có nhiều dự án thực hiện theo đúng quy định này, điều này làm ảnh hưởng đến quỹ đất phục vụ chính sách về nhà ở. Mặc khác, dù đã có quy định về việc người mua được vay ưu đãi để thực hiện dự án nhà ở xã hội nhưng các ngân hàng chưa thể triển khai do chưa được cấp bù lãi suất.
Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư và Phát triển bất động sản EZ, ông Phạm Đức Toản lý giải, nghịch lý trên là do chủ đầu tư chưa tính toán kỹ càng về sản phẩm và giá bán. Ông Toản cho rằng, nếu không tính toán giá bán để cạnh tranh được với đất thổ cư sẽ khó có thể cán đích, vì quỹ đất thổ cư hiện khá lớn. Việc đưa ra mức giá phù hợp để khách hàng chấp nhận đi xa sẽ càng khó khăn hơn. Một số dự án nhà ở xã hội đang chuẩn bị hoặc đang triển khai tại huyện Thanh Trì , Mê Linh… với giá bán 8-10 triệu/m2 cũng có thể phải đối diện với nhiều thách thức.
(Nguồn Tổng hợp)