Đất 5% là thuật ngữ phổ biến trên thị trường bất động sản hiện nay. Tuy nhiên, khái niệm, mục đích sử dụng và các quy định pháp luật liên quan đến đất 5% thì không phải ai cũng biết.
Đất 5% là gì?
Trên thực tế, đất 5% không có định nghĩa cụ thể trong các văn bản về pháp luật. Đây là thuật ngữ do người dân tự đặt cho đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn bởi Điều 132 Luật Đất đai năm 2013 chỉ rõ “Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương”.
Theo quy định, đất 5% được sử dụng vào các mục đích như:
- Xây dựng các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn
- Bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng công trình công cộng
- Xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương
Khi chưa được đưa vào sử dụng, hộ gia đình, cá nhân có thể đấu giá để thuê đất với thời hạn sử dụng không quá 5 năm để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Tiền thuê đất sẽ nộp vào ngân sách nhà nước và dùng cho nhu cầu công ích của địa phương.
Đất 5% có được cấp sổ đỏ không?
Việc đất 5% có được cấp sổ đỏ hay không phụ thuộc vào việc đất được trích từ quỹ nông nghiệp của xã vào năm nào.
Cụ thể, không cấp sổ đỏ với trường hợp đất trích từ quỹ nông nghiệp của xã từ sau năm 1993. Ngoài ra, đất này không được sử dụng vào mục đích ở, kinh doanh hay xây dựng.
Trường hợp đất được trích từ quỹ nông nghiệp của xã trước ngày 15/10/1993, đến nay xã không thu hồi, hộ gia đình/ cá nhân sử dụng ổn định, không xảy ra tranh chấp thì được cấp sổ đỏ khi chủ sở hữu có đầy đủ giấy tờ chứng minh, theo quy định tại Điều 100 Luật Đất Đai 2013.
Đất 5% có được xây nhà không?
Khi chưa sử dụng đến, đất 5% được UBND xã giao cho hộ gia đình/ cá nhân thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Bên cạnh đó, theo Điều 12 Luật Đất đai 2013 quy định rõ người sử dụng đất có nghĩa vụ sử dụng đất đúng mục đích.
Do đó, việc xây nhà trên đất 5% là vi phạm pháp luật do sử dụng sai mục đích. Nếu cố tình vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Đất 5% có được bồi thường khi thu hồi đất không?
Bản chất của đất 5% là đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn. Do đó, khi bị thu hồi đất, đất 5% không được bồi thường về giá đất, mà chỉ được bồi thường chi phí đầu tư vào đất, cụ thể là chi phí cải tạo độ màu mỡ của đất, chi phí san lấp mặt bằng, chi phí gia cố khả năng chịu lực,…
Đất 5% có được chuyển nhượng không?
Đất 5% không được chuyển nhượng, mà chỉ được cho thuê để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Khi hết thời hạn 5 năm, người sử dụng đất phải trả đất cho xã, phường, thị trấn để quản lý.
(Nguồn tổng hợp)