Một trong những câu hỏi thường trực của các nạn nhân mua phải dự án “ma” khi đến trình báo, tố giác tội phạm tại cơ quan Công an đều là: Liệu Chúng tôi có lấy lại được tiền hay không?
Hãy nghe các chuyên gia đưa ra ý kiến và giải đáp về câu hỏi hóc búa này.
Khốn đốn vì dính dự án “ma”
Tháng 7/2018, ông S. (quê ở Đồng Nai) mua 2 lô đất tại dự án đất nền H.Tân Thành thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu của Công ty Cổ phần Địa ốc Alibaba. Số tiền mà ông đã đóng cho để mua 2 lô đất kể trên là 1,4 tỷ đồng.
Đến khi Chủ tịch Alibaba - Thái Văn Luyện bị bắt, ông S. tá hỏa đến cơ quan Công an TP.HCM để làm đơn tố cáo cùng những hợp đồng, giấy tờ kí kết với 2 bên để làm bằng chứng. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, ông vẫn chưa nhận được thông báo nào về vụ án từ cơ quan điều tra.
Một người đàn ông khác cũng quê ở Đồng Nai, ông Q. chia sẻ, kể từ năm 2018 đến thời điểm “ông trùm” của Công ty Alibaba bị bắt, ông đã đóng cho Công ty này tổng số tiền hơn 850 triệu đồng để mua 3 lô đất nền tại dự án H.Tân Thành. Giống như nhiều cá nhân khác, sau khi Công an TP.HCM vào cuộc điều tra và ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam nhiều lãnh đạo của Công ty Alibaba, ông Q. đã làm đơn tố cáo gửi lên Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM. Hiện nay, mong muốn lớn nhất của ông là cơ quan chức năng làm rõ những sai phạm của Công ty Alibaba và hoàn trả sổ tiền mà ông đã nộp trước đó.
Nạn nhân có lấy lại được tiền?
Về vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM – ông Hà Hải cho biết, nạn nhân sẽ nhận được tiền hoàn trả từ các công ty lừa đảo khi và chỉ vụ án được Cơ quan Công an khởi tố vụ án, khởi tố / truy tố bị can và tòa án xác định được đối tượng lừa đảo, hành vi phạm tội, số lượng bị hại, số tiền lừa đảo… Vì vậy, để đảm bảo quyền lợi cho mình, những tổ chức, cá nhân tham gia giao dịch với công ty lừa bán dự án “ma” cần chủ động đến trình báo, tố cáo, nộp bằng chứng (hợp đồng, chứng từ chuyển tiền, giấy tờ chứng minh việc có đặt cọc mua bán)… để Cơ quan điều tra lấy đó làm bằng chứng điều tra vụ bán.
Cũng theo luật sư Hà Hải, trong quá trình điều tra, tài sản (bằng tiền hoặc hiện vật) của Công ty, cá nhân bị điều tra sẽ bị Cơ quan Công an phong tỏa, kê biên và thực hiện nhiều biện pháp nghiệm vụ để xác minh, truy tìm nguồn gốc…
Về thứ tự bồi hoàn tài sản sau khi quyết định thi hành án có hiệu lực, giảng viên học viện Tư pháp (Bộ Tư Pháp) – ông Hồ Quân Chính cho biết phải căn cứ theo bản án, quyết định của tòa án để thi hành. Cụ thể, việc thanh toán tiền và tài sản sẽ được thực hiện lần lượt theo thứ thự: chi phí thi hành án; tiền lương, tiền công lao động trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc, trợ cấp mất sức lao động; tiền bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe tổn thất về tinh thần; án phí, lệ phí tòa án; các khoản phải thi hành án khác theo bản án, quyết định.
Đối với trường hợp có nhiều người được thi hành án trong cùng một hàng ưu tiên, việc thực hiện thanh toán sẽ căn cứ theo tỷ lệ số tiền mà họ được thi hành án.