Mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê ngày càng phát triển, tuy nhiên hiện đang tồn tại nhiều bất cập liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người thuê và cho thuê.
Mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê phát triển mạnh
Kinh doanh bất động sản cho thuê là việc cung cấp các toà nhà, căn hộ, tài sản thương mại để người khác sử dụng trong một khoảng thời gian cụ thể dưới dạng hợp đồng thuê. Đây là mô hình có nhiều ưu điểm như nguồn lợi nhuận có tính bền vững và khả năng kiểm soát tài sản cao. Do đó, cá nhân và rất nhiều nhà đầu tư lựa chọn hình thức kinh doanh này.
Mô hình này không chỉ đem đến nguồn thu nhập ổn định cho nhà đầu tư mà còn đáp ứng nhu cầu về nhà ở đang thiếu cho người có thu nhập không cao, người lao động, hay những gia đình chưa có ý định mua nhà ở. Theo ông Hồ Ngọc Hải - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển BMC Việt Nam, sự phát triển của các căn hộ mini/căn hộ dịch vụ là tất yếu trong quá trình đô thị hoá ở Việt Nam, đóng góp vào tiến trình phát triển xã hội, giải quyết nhu cầu tất yếu cho người dân.
Theo khảo sát của bất động sản ODT, mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh lượng khách du lịch và người đi công tác tăng đáng kể, kéo theo nhu cầu về dịch vụ lưu trú ngắn hạn tăng cao. Nhờ đó, các loại hình bất động sản cho thuê như khách sạn, homestay, nhà nghỉ có nhiều triển vọng phát triển.
Ngoài các loại hình bất động sản cho thuê trên, mô hình văn phòng cho thuê hiện cũng đang tăng trưởng mạnh mẽ, do lượng các doanh nghiệp thành lập mới tăng đột biến trong thời gian qua.
Mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê cần một hành lang pháp lý đồng bộ
Hoạt động kinh doanh bất động sản cho thuê liên quan đến nhiều quy định của pháp luật như Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Phòng cháy chữa cháy, Luật Bảo hiểm, Luật Cư trú,...
Tuy nhiên, hiện những quy định pháp lý liên quan đến việc kinh doanh bất động sản cho thuê còn thiếu đồng bộ và tồn tại nhiều bất cập, ảnh hưởng đến quyền lợi của người thuê và người cho thuê.
Cụ thể, theo ông Nguyễn Văn Hưng - CEO Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển BMC Việt Nam, đa số các căn hộ/phòng trọ cho thuê đang phát triển một cách tự phát, thiếu quản lý đồng bộ, thiếu hành lang pháp lý đồng bộ, gây nên sự lúng túng, bị động cho các chủ nhà trọ/chủ kinh doanh cho thuê.
Mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê cần pháp lý đồng bộ
Ngoài ra, hành lang pháp lý, từ luật cho đến các nghị định, thông tư hướng dẫn, đến các quy chuẩn xây dựng, các quy định ban hành liên quan đến khai thác, cho thuê các căn hộ nhỏ/phòng trọ đặc biệt liên quan đến phòng cháy chữa cháy còn chưa rõ ràng, nhiều bất cập hoặc không thể áp dụng, dẫn đến khó khăn trong quá trình tuân thủ pháp luật của chủ cho thuê cũng như các cơ quan quản lý nhà nước.
Đa số các các hộ cho thuê/phòng trọ cho thuê tồn tại trên địa bàn thành phố hiện xây dựng dưới tên nhà ở riêng lẻ, chưa đáp ứng được điều kiện phòng cháy chữa cháy theo Quy chuẩn 06/2022 của Bộ Xây dựng.
Thông tư 09/2023-BXD đã ban hành để sửa đổi một số nội dung của Quy chuẩn 06/2022, tuy nhiên một số điểm chưa rõ ràng, diễn giải chung chung, dẫn đến những cách hiểu khác nhau, gây khó khăn cho chủ nhà và người kinh doanh bất động sản cho thuê.
Do đó, mô hình kinh doanh bất động sản cho thuê cần phải có những quy định đồng bộ rõ ràng, có cơ sở pháp lý vững chắc liên quan đến quyền sở hữu, quyền cho thuê/được thuê, tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy.
Trao đổi về chủ đề này, bà Hoàng Thu Hằng - Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, Bộ Xây dựng đang trong quá trình hoàn thiện các dự thảo nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết liên quan đến các quy định cụ thể về bất động sản cho thuê.
Tại chương trình Toạ đàm chủ đề "Kinh doanh bất động sản cho thuê: Những vấn đề pháp lý và thực tiễn" do Tạp chí Luật sư Việt Nam tổ chức ngày 5/7 vừa qua, ThS. Luật sư Nguyễn Thị Thu Hoài, Phó Trưởng Ban chính sách, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội cho biết, những thay đổi liên quan đến Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản 2023, Luật Đất đai 2024 vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực thi hành ngày 01/08/2024 sẽ đem lại hành lang pháp lý an toàn hơn cho các nhà kinh doanh bất động sản cho thuê và người đi thuê.