HNK là một ký hiệu thường xuyên được sử dụng trong các bản đồ quy hoạch hay giấy tờ pháp lý liên quan đến nhà đất. Nếu không nắm rõ bản chất của ký hiệu này thì bạn sẽ không thể biết được nội dung mà nó mang đến. Và để độc giả hiểu được đất HNK là gì và những quy định liên quan, hãy cùng tham khảo những thông tin mà bất động sản ODT chia sẻ trong bài viết sau.
1. Đất HNK là gì?
Khái niệm đất HNK là gì được được Quy định rõ trong Luật Đất đai. Từ Luật Đất đai 2003 đến thời điểm hiện tại là Luật Đất đai 2013 đều quy định rõ, tất cả các loại đất trên cả nước đều được chia thành 3 nhóm lớn là: Đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và đất chưa sử dụng. Trong đó, đất HNK tức đất trồng cây hàng năm khác thuộc nhóm đất nông nghiệp.
Theo quy định hiện hành, đất nông nghiệp nói chung và đất HNK nói riêng chỉ được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng cho những đối tượng có nhu cầu sản xuất nông nghiệp. Đây được coi là tư liệu sản xuất không thể thay thế được của người dân.
Một số nhóm đất khác cùng thuộc đất nông nghiệp như đất HNK như:
- Đất chuyên trồng lúa nước
- Đất trồng lúa nước còn lại
- Đất trồng lúa nương
- Đất trồng cây lâu năm
- Đất trồng rừng: Sản xuất, phòng hộ, đặc dụng
- …
2. Những mục đích sử dụng của đất HNK là gì?
Biết được khái niệm của đất HNK là chưa đủ. Chúng ta phải nắm rõ đất HNK được sử dụng cho những mục đích nào. Câu trả lời chính là đất HNK chuyên trồng các loại cây có thời gian gieo trồng, sinh trưởng, thu hoạch và kết thúc chu kỳ sản xuất trong thời gian không quá 1 năm. Đó là những loại cây như rau màu, mía, cói, sả, đay, dâu tằm… kể cả đất trồng cỏ tự nhiên, đất trồng cỏ nhân tạo phục vụ chăn nuôi. Lưu ý, cây lúa có thời hạn sinh trưởng dưới 1 năm nhưng thuộc đất HNK do đã được xếp vào nhóm đất chuyên trồng lúa.
3. Phân biệt đất HNK và đất CLN
Cùng nằm trong nhóm đất nông nghiệp nên nhiều người thường nhầm lẫn giữa đất HNK và đất CLN. Về cơ bản, hai loại đất đều dùng để trồng cây nhưng vẫn có những điểm khác biệt. Cụ thể theo Thông tư 28/2018/TT-BTNMT và Thông tư liên tịch số 22/2016/TTLT-BNNPTNT-BTNMT:
Với đất HNK: Ngoài đất trồng lúa ra thì tất cả những loại cây có thời gian thu hoạch dưới 1 năm đều thuộc đất HNK. Ngoài ra còn có các cây được lưu gốc để thu hoạch trong thời gian không quá 5 năm.
Với đất CLN: Dùng để chỉ những loại đất chuyên trồng các loại cây lâu năm. Tức là loại cây chỉ gieo trồng một lần nhưng sinh trưởng và cho thu hoạch trong nhiều năm. Chẳng hạn như cây công nghiệp lâu năm, cây lấy gỗ lâu năm, cây dược liệu lâu năm, cây ăn quả…
Như vậy, sự khác nhau rõ ràng nhất giữa đất HNK và đất CLN là loại cây trồng trên từng đất. Nếu đất HNK thì cây trồng thường có vòng đời dưới 1 năm. Còn đất HNK chỉ trồng những cây có vòng đời trên 1 năm.
4. Đất HNK được phép xây nhà không?
Theo Điều 57, Luật Đất đai 2014, những trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép gồm
- Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;
- Chuyển đất trồng cây hằng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;
- Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;
- Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;
- đ) Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;
- Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;
- Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.
Chính vì vậy, đất HNK được xây nhà trên đó nhưng khi và chỉ khi bạn đã hoàn tất các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
5. Hồ sơ, trình tự, thủ tục xin chuyển đổi mục đích đất HNK
Hiện nay, nhiều chủ sử dụng đất có nhu cầu chuyển đổi đất HNK sang các mục đích khác, đặc biệt là sang đất thổ cư để xây nhà ở. Nhưng ít ai hiểu rõ hồ sơ, trình tự, thủ tục thực hiện đúng pháp luật.
5.1. Chuẩn bị hồ sơ
Người sử dụng đất có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất chuẩn bị hồ sơ gồm
- Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất (theo Mẫu số 01 được ban hành kèm theo Thông tư 30/2014/TT-BTNMT)
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (hay còn được biết là sổ đỏ, sổ hồng)
5.2. Trình tự thủ tục
Bước 1: Nộp hồ sơ với đầy đủ những giấy tờ trên tại cơ quan có thẩm quyền. Cụ thể:
- Tại bộ phận một cửa tại nơi đã thành lập
- Nếu chưa thành lập bộ phận một cửa thì tại Phòng Tài nguyên và Môi trường quận, huyện, thị xã nơi có đất
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ.
- Nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ thì tiếp nhận để xử lý, giải quyết
- Ngược lại, trong thời hạn không quá 3 ngày, cơ quan tiếp nhận phải thông báo và hướng dẫn người nộp bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ theo quy định.
Bước 3: Xử lý, giải quyết yêu cầu
- Các phòng ban có liên quan thực hiện đối chiếu quy hoạch, xác minh thực địa, xác nhận vào đơn đăng ký
- Hướng dẫn người nộp hồ sơ thực hiện nghĩa vụ tài chính
- Cập nhật, chỉnh lý trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cơ sở dữ liệu đất đai, địa chính
Bước 4: Trả kết quả. Người sử dụng đất nhận quyết định cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng tại nơi đã nộp hồ sơ.
5.3. Thời gian xử lý hồ sơ
Tùy vào từng khu vực mà thời gian xử lý hồ sơ cũng khác nhau. Theo đó:
- Khu vực đồng bằng: Không quá 15 ngày.
- Khu vực các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn: Không quá 25 ngày.
Lưu ý: Thời gian này không bao gồm thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất.
6. Chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất HNK
Căn cứ Điều 4 và Điều 5, Thông tư 76/2014/TT-BTC, số tiền phải nộp khi chuyển mục đích sử dụng đất HNK được xác định như sau:
Số tiền phải nộp = Tiền sử dụng đất tính theo mục đích mới – Tiền sử dụng đất tính theo giá đất HNK
Nếu như không nộp đủ chi phí hay sau khi chuyển đổi không sử dụng đúng mục đích thì ngoài việc phạt tiền, khôi phục hiện trạng mà chủ sử dụng có thể bị Nhà nước thu hồi đất. Vì vậy, bạn phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định chuyển đổi đất HNK.
Trên đây là toàn bộ thông tin cơ bản nhất về đất HNK. Hy vọng đã giúp bạn đọc giải đáp phần nào khúc mắc của mình. Đừng quên truy cập bất động sản ODT thường xuyên để cập nhật những kiến thức hữu ích khác nhé.