Sau khi rà soát việc giao đất, thu tiền sử dụng đất, đầu tư xây dựng một số dự án tại TP.HCM, Thanh tra Chính phủ đã báo cáo và đề xuất Thủ tướng xem xét thu hồi quyền sử dụng đất của 13 dự án.
Nguyên nhân do đâu?
Thanh tra Chính phủ cho biết, các dự án này nằm trong khu đô thị phía Nam TP.HCM, được giao đất trong giai đoạn 1990 – 2003. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại các chủ đầu tư vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, chưa giải phóng mặt bằng, chưa triển khai dự án.
Danh sách cụ thể của 13 dự án đó như sau: Khu dân cư Intresco (6,91 ha), đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính khu 6B (21,73 ha), phát triển nhà ở tại lô số 5 (6,73 ha) của công ty CP Đầu tư – Kinh doanh nhà; đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Nam Sài Gòn (10,1 ha) của công ty TNHH MTV xây dựng Bình Minh.
Khu dân cư Thăng Long (24,79 ha) của công ty CP Xây dựng & Phát triển cơ sở hạ tầng số 9; Khu dân cư 9A-2 (19,21 ha) của công ty CP Đầu tư & Phát triển bất động sản Việt Liên Á; chung cư tái định cư khu 6B (2,59 ha) của công ty TNHH Việt Thiên; phát triển nhà ở lô số 3 (2,32 ha) của công ty TNHH MTV Dịch vụ Công ích Quận 4; chung cư tái định cư (2,59 ha) của công ty TNHH Việt Thiên;
Ngoài ra còn có dự án Khu công viên KH và DC (48,55 ha) của công ty CP đất Phương Nam; Khu công viên dịch vụ vui chơi giải trí Hoa Đồng (3,78 ha) của Công ty CP Sản xuất xây dựng dịch vụ Hoa Đồng; Trung tâm thương mại dịch vụ và bãi đậu xe 194 - khu 9B (2,9 5ha) của công ty CP Đầu tư Xây dựng 194; xưởng sản xuất cửa nhựa cao cấp khu 15 (1,08 ha) Công ty TNHH Lĩnh Phong.
Kiểm tra hồ sơ giao đất, thanh tra Chính phủ nhận thấy việc lựa chọn đầu tư không thực hiện thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hay đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Thay vào đó là do UBND TP.HCM và Ban quản lý khu Nam tự ý chỉ định, chấp thuận địa điểm, dự án đầu tư, cũng không có văn bản hay hồ sơ thẩm định năng lực của phía đầu tư. Đáng chú ý, dù chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng nhưng những dự án này vẫn được chấp thuận đầu tư.
Thanh tra Chính phủ xác định việc ban hành quyết định giao quyền sử dụng tạm thời của UBND TP.HCM là vi phạm các quy định quản lý Nhà nước về đất đai. Chính điều này đã dẫn đến hệ quả như đầu tư dàn trải, giao đất từ trước năm 2009 nhưng chưa giải phóng xong mặt bằng, chậm tiến độ xây dựng, không triển khai thực hiện, gây lãng phí tài nguyên, không truy thu được tiền sử dụng đất, tiền thuê đất…
Vì vậy, tổ công tác liên ngành gồm đại diện Thanh tra Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên – Môi trường và UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng xem xét chỉ đạo TP.HCM thu hồi đất. Đồng thời, yêu cầu thành phố thực hiện lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực để làm dự án theo đúng quy định của pháp luật, có biện pháp đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, nhanh chóng hoàn thành mục tiêu phát triển khu đô thị phía Nam
Được biết, vào năm 2011, Thanh tra Chính Phủ đã có kết luận số 2889 về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, xây dựng và quản lý sử dụng đất trên địa bàn TP.HCM. Theo đó, có 10/13 dự án kể trên phải nộp 935 tỉ đồng, là tiền sử dụng đất và tiền phạt chậm nộp. Đến giờ, Nhà nước vẫn chưa thu được số tiền này.