Thực trạng nhiều chung cư mini xây dựng trái phép, không phù hợp quy hoạch xây dựng đã để lại hậu quả vô cùng to lớn như: Gia tăng áp lực lên đất đai, cơ sở hạ tầng, kĩ thuật; không đảm bảo an toàn cháy nổ và khiến người mua không đủ điều kiện để cấp sổ đỏ…
Đi tìm nguyên nhân và giải pháp
Nghiên cứu của Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa qua đã cho chúng ta thấy được thực trạng đáng báo động của việc xây dựng dự án chung cư mini. Trong vòng 10 năm qua (tức là từ 2010 đến 2020) đã có hàng loạt chung cư hộp diêm, căn hộ mini, nhà nhiều tầng, nhiều căn hộ mọc lên tại đô thị, nhất là các quận nội thành. Nhưng điều nguy hiểm nhất là các công trình xây dựng không phép, trái phép, vi phạm nghiêm trọng quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng. Tình trạng khoét lõm, xây dựng công trình chung cư mini như vậy đã vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các cấp quản lý.
Có nhiều nguyên do dẫn đến việc này, đầu tiên phải kể đến những thiếu sót trong quy định về “phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân”. Đối chiếu với quy định cũ về nhà ở tại Luật Nhà ở 2005 và Nghị định 91 hướng dẫn thi hành thì không có bất kỳ điều, khoản nào cho phép hộ gia đình, cá nhân phát triển nhà ở riêng lẻ thành kiểu chung cư, có nhiều tầng, nhiều căn hộ tại các khu đô thị.
Tuy nhiên Khoản 2, điều 46, Luật Nhà ở hiện hành lại quy định trường hợp nhà ở của hộ gia đình, cá nhân có từ hai tầng trở lên và tại mỗi tầng có từ hai căn hộ trở lên, khép kín và đủ diện tích tối thiểu thì được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đối với từng căn hộ trong nhà ở đó. Đây chính là lỗ hổng để một số đối tượng lợi dụng xây dựng trái phép chung cư mini.
Nguyên nhân thứ hai là do những bất cập và hạn chế trong công tác thi hành pháp luật của các cấp quản lý nhà nước, đặc biệt là cấp cơ sở. Tại nhiều địa phương đã xuất hiện tình trạng một số hộ gia đình, cá nhân lợi dụng lúc cơ quan chức năng buông lỏng quản lý đã tự ý xây dựng nhà ở riêng lẻ theo kiểu căn hộ nhiều tầng mà không có giấy phép. Nguyên nhân cuối cùng là một số hộ gia đình, cá nhân móc nối với doanh nghiệp và đầu nậu để thực hiện xây dựng các công trình trái phép.
Không thể để thực trạng này diễn biến phức tạp hơn, Hiệp hội đã gửi kiến nghị giải pháp để kiểm soát tình trạng phát triển nhà chung cư mini ở nội thành. Cụ thể, bãi bỏ nội dung sau tại Khoản 2 Điều 46 Luật Nhà ở: “Trường hợp được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở hữu chung của nhà chung cư theo quy định của Luật này thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó.”
(Tổng hợp bởi odt.vn)