Trong nỗ lực thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, HoREA vừa kiến nghị bỏ quy định kiểm toán bắt buộc đối với dự án NƠXH không dùng đất công. Đề xuất này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ rào cản hành chính, giúp giảm giá thành và đẩy nhanh nguồn cung NƠXH.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa gửi văn bản góp ý tới Bộ Xây dựng về dự thảo nghị định thực thi Nghị quyết 201/2025/QH15 (cơ chế đặc thù phát triển NƠXH). Một trong những đề xuất nòng cốt là bãi bỏ kiểm toán nhà nước với các dự án NƠXH không sử dụng đất công. Động thái này nhằm giảm thủ tục, chi phí hành chính và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội.
HoREA lấy dẫn chứng về Công ty Lê Thành, dù đầu tư 100% bằng vốn doanh nghiệp và đất tư nhân, nhưng vẫn bị kiểm toán nhà nước liên tục trong 3 năm kể cả khi không liên quan đến ngân sách hoặc đất công. Đề xuất này nhằm phù hợp với tinh thần khuyến khích xã hội hóa NƠXH và tránh trùng lặp thủ tục rườm rà.
Ngoài đề xuất trên, HoREA cũng kiến nghị tách riêng tiêu chí “năng lực tài chính” và “kinh nghiệm dự án” khi lựa chọn nhà đầu tư để tránh việc ưu tiên nhóm các tập đoàn lớn, và tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có tiềm lực, từ đó tạo sự công bằng và khuyến khích đa dạng chủ thể tham gia thị trường.
Bên cạnh đó, HoREA đề nghị bãi bỏ yêu cầu kiểm tra nghiệm thu cơ quan chuyên môn ở các chung cư NƠXH, thay vào đó, quay lại cơ chế trước Luật Xây dựng 2003, trong đó chủ đầu tư chịu trách nhiệm nghiệm thu và được quyền lựa chọn đơn vị tư vấn độc lập. Theo Hiệp hội, mô hình cũ cho phép tinh giản bộ máy kiểm tra, và giảm áp lực cho cơ quan nhà nước và tạo điều kiện cho thị trường phát triển linh hoạt hơn.
Việc HoREA đặt trọng tâm giảm thủ tục và chi phí hành chính khi kiến nghị bỏ kiểm toán nhà nước đối với dự án NƠXH không sử dụng đất công bước đi phù hợp với xu hướng xã hội hóa, chính sách thông thoáng, chuyển từ giấy tờ sang kiểm tra hiệu quả, phù hợp bối cảnh phát triển nhà ở xã hội đang ngày càng cấp thiết. Tuy nhiên, điểm mấu chốt là phải xây dựng cơ chế đảm bảo chất lượng, minh bạch và bảo vệ quyền lợi của người mua.