Kiến trúc Trung Quốc có lịch sử phát triển lâu đời, phức tạp và đa dạng nhất thế giới. Dẫu đã trải qua thăng trầm của lịch sử nhưng Trung Quốc vẫn còn bảo tồn, lưu trữ được nhiều công trình cổ đại. Bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu những kiến trúc được coi là biểu tượng văn hóa và làm nên tên tuổi của đất nước này.
1. Kiến trúc dài nhất Trung Quốc - Vạn Lý Trường Thành
Vạn lý trường thành là công trình tiêu biểu nhất ở Trung Quốc. Nó nổi tiếng đến nỗi mà nhắc đến Trung Quốc, người ta sẽ nghĩ ngay đến nó. Trong cuộc bầu chọn vào năm 2005, Vạn lý trường thành còn được công nhận là 1 trong 7 kỳ quan thế giới mới.
Quy mô: Ước tính công trình vĩ đại này có chiều dài khoảng 21.000km, đi qua 15 tỉnh thành và khu tự trị. Chiều cao của tường thành 7m, bề rộng mặt đường khoảng 5 – 6m.
Thời gian xây dựng: Vạn lý trường thành cho Tần Thủy Hoàng khởi công xây dựng nhưng phải trải qua 5 thời đại khác nhau nó mới hoàn thành. Cụ thể:
- Giai đoạn 1: Từ năm 208 trước Công nguyên, tức thời nhà Tần
- Giai đoạn 2: Thời nhà Hán thế kỷ I
- Giai đoạn 3: Thời nhà Tùy thế kỷ thứ 7
- Giai đoạn 4: Thời Nam Tống từ năm 1138 – 1198
- Giai đoạn 5: Thời vua Hồng Vũ đến vua Vạn Lịch nhà Minh từ năm 1368 – 1640
Đặc điểm thiết kế: Dân gian tương truyền, Vạn lý trường thành được dựng nên từ xương và máu của những người công nhân. Nhưng giới nghiên cứu khoa học đã khẳng định, nguyên vật liệu duy nhất để xây dựng nên công trình này chỉ bao gồm đất và đá.
Do chiều dài quá lớn và tác động của thời gian mà Vạn lý trường thành không được bảo vệ nguyên vẹn 100%. Phần mà người ta nhìn thấy và đến tham quan hiện giờ do thời nhà Minh Xây dựng. Phần tường thành dưới thời nhà Tần và nhà Hán chỉ còn lại vết tích.
2. Kiến trúc bí ẩn nhất Trung Quốc - Lăng mộ Tần Thủy Hoàng
Tiếp tục là một công trình mang đậm dấu ấn của thời nhà Tần mang tên Lăng Mộ Tần Thủy Hoàng. Đúng như tên gọi, đây là một khu lăng tẩm được Doanh Chính xây dựng làm nơi an nghỉ cho mình khi sang thế giới bên kia. Ngay từ khi được các nhà khảo cổ phát triển, lăng mộ đã tạo ra cơn địa chấn thực sự. Nó giúp nhân loại có cái nhìn chính xác hơn về một thời đại đã từng phát triển hưng thịnh trong lịch sử Trung Quốc. Đến tận ngày nay, người ta vẫn chưa dám khai quật hết lăng mộ vì lo sợ sẽ làm ảnh hưởng đến cấu trúc sẵn có.
- Địa điểm: Cách thành phố Tây An 50km về phía Đông, thuộc địa phận tỉnh Thiểm Tây.
- Thời gian xây dựng: Khoảng 246 – 208 TCN
- Diện tích: 244 ha, vùng bảo vệ 3.425 ha
- Đặc điểm thiết kế: Cấu trúc tổng thể lăng mộ Tần Thủy Hoàng giống như các Kim tự tháp. Trong đó, mặt đế là hình chữ nhật với kích thước 350mx345m. Chiều cao tính đến đỉnh lăng là
Nơi yên nghỉ của Tần Thủy Hoàng được chia thành 2 phân khu lớn. Khu vực lõi là hoàng cung và lăng mộ được bao bọc bởi 2 lớp tường bằng đất cao khoảng 10m với 6 cổng ra vào. Khu vực ngoài rộng 213 ha được xây dựng với rất nhiều tháp, cung điện, đền, nhà ở. Kiến trúc như vậy không khác gì thành Hàm Dương thu nhỏ.
3. Quảng trường Thiên An Môn
Thiên An Môn là công trình kiến trúc mang vẻ đẹp cổ kính, đã chứng kiến lịch sử của Trung Quốc suốt từ đời nhà Thanh cho đến hiện tại. Một số thông tin về Quảng trường Thiên An Môn:
- Địa điểm: Nằm tại Thủ đô Bắc Kinh.
- Diện tích: 44ha
- Thời điểm xây dựng: Bắt đầu từ năm 1417
Ban đầu, công trình không có cổng. Mãi đến năm 1651, nó mới được tu sửa một số hạng mục, trong đó có việc xây thêm cổng. Đến năm 1949, công trình tiếp tục được tu sửa, mở rộng và kiến trúc gần như được giữ nguyên đến hiện giờ.
Không chỉ nổi bật về quy mô, kiến trúc, Thiên An Môn còn có một bức tượng đài nữ thần dân chủ hướng nhìn thẳng vào bức ảnh Mao Trạch Đông. Chính giữa quảng trường đặt Bia Kỷ niệm Anh hùng Nhân dân.Đặc biệt, đây cũng là nơi đặt Nhà kỉ niệm – nơi lưu trữ thi hài của chủ tịch Mao Trạch Đông.
Men hành lang phía Tây là Đại lễ đường Nhân dân - nơi diễn ra Đại hội nhân dân toàn quốc Trung Quốc. Phía Đông quảng trường là Viện bảo tàng Quốc gia Trung Hoa.
4. Kiến trúc đồ sộ nhất Trung Quốc - Tử Cấm Thành
Tử Cấm Thành là kiến trúc cung điện có tuổi đời lớn nhất nhì trên thế giới. Đây cũng là nơi đã chứng kiến giai đoạn huy hoàng nhất trong lịch sử phong kiến Trung Quốc. Không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, Tử Cấm Thành còn là một báu vật vô giá với thiết kế quy mô cực khủng, từng cung điện, từng cột trụ đều được chạm khắc tỉ mỉ, tinh tế.
- Tên gọi: Tử Cấm Thành ý chỉ nơi ở của “Con trời” tức Hoàng đế. Dân thường hoàn toàn bị cấm đến đây. Tử Cấm Thành còn có một tên gọi là Cố Cung.
- Diện tích: Tổng diện tích Tử Cấm Thành ước chừng khoảng 72ha. Kích thước theo chiều Đông Tây là 753m, theo chiều Bắc Nam là 961m. Tường cao 10m, dài 3,4km.
- Thời gian xây dựng: 14 năm, kể từ năm 1406 đến năm 1420.
5. Thành cổ Bình Dao
Thành Cổ Bình Dao là địa danh lưu giữ quá trình phát triển văn hóa, kinh tế, xã hội và tôn giáo trong lịch sử Trung Quốc. Đa phần kiến trúc của thành cổ như đường phố, tường thành, nhà hàng, chùa chiền… đều được bảo tồn vẹn nguyên, phản ánh cách chân thực về một niên đại lịch sử đã qua.
- Địa điểm: Trung tâm của tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc
- Diện tích: 2,250km2
- Năm xây dựng: khoảng thế kỷ thứ 9 TCN
Đặc điểm thiết kế: Được xây dựng từ những năm trước công nguyên, nên những vách tường của Thành cổ Bình Dao khá sơ sài. Bên trong thành, lấy hướng Bắc Nam làm trục chính, các phố, ngõ được đan chéo nhau với kiến trúc ngay ngắn và chức năng rõ ràng.
Có một đặc biệt trong thiết kế của thành cổ, đó là tất cả nhà ở đều được xây dựng theo kiểu khuôn viên tứ hợp viện với gạch màu tro, chính phụ và trái phải đối xứng với nhau. Bên ngoài mỗi khuôn viên có tường cao 7 – 8m vây quanh. Ngoài ra, một số ngôi nhà cổ tại đây vẫn giữ được kiểu hang động với đặc trưng khắc gỗ, khắc gạch trên cửa ra vào, cửa sổ.
6. Di Hòa Viên
Cung điện mùa hè hay Di Hòa Viên là kiến trúc lâm viên hoàn chỉnh nhất, giữ được nguyên vẹn cả về kiến trúc, thiết kế lẫn hiện vật trong “tam cung ngũ viên” của xã hội phong kiến Trung Quốc.
- Địa điểm: Thuộc địa phậnquận Hải Điến, Bắc Kinh
- Diện tích: 297ha
- Niên đại: Hơn 800 năm
Di Hòa Viên được thiết kế làm 3 khu vực là khu hành chính, khu phong cảnh và khu nghỉ ngơi. Trong đó, khu hành chính là nơi để Từ Hi giải quyết triều chính và tiếp đại thần. Hồ Côn Minh và Vạn Thọ Sơn là hai hạng mục chiếm khá phần lớn diện tích của hoa viên. Đến đây, bạn sẽ thấy được một nền kiến trúc lộng lẫy, uy nghi, cảm giác như đang trải nghiệm cuộc sống hoàng tộc, biết được mức độ xa xỉ của tầng lớp vua chúa thời xưa.
7. Thiên Đàn Bắc Kinh
Thiên Đàn không những chiếm vai trò, ý nghĩa quan trọng trên lịch sử kiến trúc Trung Quốc, mà còn là di sản quý giá của nghệ thuật kiến trúc thế giới. Đây là nơi để các vua chúa cầu nguyện cho mưa thuận gió hoà, thiên hạ thái bình.
- Địa điểm: Nằm ở quận Tuyên Vũ, Bắc Kinh
- Quy mô: 2,73 km2
- Thời điểm xây dựng: 1420
Đa số kiến trúc của Thiên Đản tập trung ở hai đầu Bắc – Nam và trục giữa trong nội đản. Đó là điện Kỳ Niên, Hoàng Cung Vũ và Viên Khưu. Thiết kế của Viên Khưu là hình tròn, chiều cao 3 tầng, mỗi tầng có lan can đá và là nơi để vua chúa cử hành lễ tế.
Cụm kiến trúc quan trọng thứ hai của Thiên Đàn là Kỳ Niên. Mặt bằng cũng có cấu trúc hình tròn, 3 tầng mái. Thiết kế của Kỳ Niên mang đậm văn hóa nông nghiệp thời đó, thể hiện rõ nét nhất thông qua 4 trụ thông thiên trong điện. Mỗi trục được điêu khắc tỉ mỉ, tượng trưng cho 4 mùa Xuân – Hạ – Thu – Đông.
8. Trung tâm Tài chính Thế giới Thượng Hải
- Địa điểm: Phố Đông, Thượng Hải, Trung Quốc
- Thời gian thi công: 1997 – 2008
Trung tâm Tài chính Thế giới Thượng Hải Shanghai World Financial Center (SWFC) là tòa tháp cao chọc trời ở Trung Quốc. Tầng 1 và tầng 2 dành cho hoạt động buôn bán thương mại. Tầng 3, 4, 5 phục vụ hoạt động Trung tâm hội nghị. Tầng 7 đến tầng 77 là văn phòng cho thuê. Tầng 79 đến tầng 93 là khu khách sạn Park Hyatt. Tầng 94 – 100 là nơi có thể quan sát toàn cảnh Thượng Hải.
Tháp được thiết kế 4 góc. Trong đó 2 góc có 4 cột dựng thẳng đứng. 2 góc có 4 cột cong dần từ mặt đất và tụ lại trên đỉnh tháp. SWFC sử dụng hệ thống chịu lực theo phương thẳng đứng, liên kết theo phương bởi từng khối giàn thép cách nhau 11 tầng.
9. Nhà hát lớn quốc gia
- Địa điểm: Bắc Kinh, Trung Quốc
- Vốn đầu tư: 2,688 tỷ
- Diện tích: 14,95ha
- Thời điểm hoàn thành: 2007
Nhà hát lớn quốc gia Trung Quốc lấy cảm hứng là hình ảnh của ngọc trai. Nó nằm rực rỡ ngay giữa một biển nước khổng lồ. Muốn tiến vào bên trong, mọi người chỉ có thể đi vào bằng đường ống trong suốt dài 60m2. Bên trong công trình không chỉ có hạng mục nhà hát thông thường. Nó còn là không gian phức hợp với nhiều mục đích khác nhau như nhà hàng, trung tâm mua sắm, triển lãm nghệ thuật…
Nhà hát có 3 phòng biểu diễn chính với sức chứa gần 5.000 người. Trong đó, phòng hát lớn nhất chứa 2.416 khách, 1 phòng chứa 2.017 khách và phòng nhỏ nhất chứa 1.040 khách. Phòng lớn nhất cũng là trung tâm chính của công trình, nơi biểu diễn nghệ thuật âm nhạc cổ điển. Đến đây chắc chắn bạn sẽ sửng sốt bởi vẻ đẹp hào nhoáng của nó. Toàn bộ phòng được phủ lên một lớp kim loại mạ vàng, khi ánh sáng chiếu rọi cũng là lúc khán phòng trở nên nổi bật và vô cùng thú hút.
10. Sân vận động quốc gia Bắc Kinh
- Địa điểm: Bắc Kinh, Trung Quốc
- Đơn vị thiết kế: Công ty kiến trúc Thụy Sĩ Herzog & de Meuron
- Vốn đầu tư: 290 triệu USD
- Thời điểm hoàn thành: 2008
Sân vận động quốc gia Trung Quốc lấy ý tưởng thiết kế từ những họa tiết tổ chim trong nghệ thuật gốm sứ nước này. Vì vậy, công trình còn được biết dưới cái tên sân vận động Tổ Chim. Xây dựng để làm địa điểm tổ chức hoạt động Olympic Bắc Kinh nên Trung Quốc vô cùng chú trọng đến khu phức hợp thể thao này.
Đã hơn một thập kỷ trôi qua nhưng đến giờ Tổ Chim vẫn là một tuyệt tác nghệ thuật hiếm có trong thế giới hiện đại. Rất khó khăn để tìm thấy một công trình hội tụ đầy đủ cả tính biểu tượng và nghệ thuật như thế này. Kết cấu từ những khối thép khổng lồ đan xen tạo nên sự kỹ vĩ, vững chãi nhưng lại rất thân thuộc.
Thiết kế bên trong của sân vận động được chia làm 2 phần chính gồm Sân vận động trung tâm và khu liên hiệp thể thao dưới nước. Nhìn tổng thể với các kiến trúc lân cận, Tổ Chim tạo ra hiệu ứng thị giác cực mạnh, đối lập hoàn toàn với xung quanh. Nhìn xa hơn nữa, nó giống như một tấm lá chắn che kín một khoảng trời Bắc Kinh.
11. Tòa nhà trụ sở CCTV
- Địa điểm: Bắc Kinh, Trung Quốc
- Đơn vị thiết kế: Công ty kiến trúc OMA, Hà Lan
- Vốn đầu tư: 5 tỷ nhân dân tệ
- Thời điểm hoàn thành:2008
Điểm ấn tượng nhất của tòa trụ sở CCTV là hình dáng độc lạ. Cụ thể, công trình gồm 2 phần nhà tách riêng biệt ở phần dưới nhưng đi lại sử dụng phần mái chung ở trên cao. Kiểu thiết kế khiến tòa tháp tạo ra cảm giác 3D huyền ảo khi ngắm nhìn từ bên ngoài.
Để tối ưu cho lối kiến trúc này, vật liệu chủ yếu để xây dựng là khung thép, nhựa composite và gốm sứ. Tòa nhà sử dụng hệ thống kính ốp cường lực siêu dày thay vì bê tông với mục đích giảm tải trọng mà vẫn đạt hiệu ứng thẩm mỹ tối đa. Mỗi tháp hiện nay là nơi làm việc của hơn 10.000 nhân viên cùng những trang thiết bị tối tân nhất trong lĩnh vực phát thanh truyền hình hiện nay.
12. Tháp Thượng Hải
- Địa điểm: Lục Gia Chủy, Phố Đông, Thượng Hải
- Chủ đầu tư: Shanghai Construction
- Vốn đầu tư: : 2.2 tỷ USD
- Thời gian thi công: 2008 - 2015
Hiện đây là công trình cao thứ hai trên thế giới và cao nhất ở Trung Quốc. Tòa tháp cao đến 632m, quy mô 128 tầng và diện tích xây dựng xấp xỉ 38ha. Tháp Thượng Hải nổi bật nhờ thiết kế dạng xoắn ốc, chịu được sức gió lớn. Hệ thống lan can còn có tác dụng hấp thu nhiệt, hoạt động không khác gì máy sưởi ấm tự nhiên.
Đứng từ trên cao nhìn xuống, tháp Thượng Hải có 9 hình trụ xếp chồng lên nhau. Mặt ngoài sử dụng kính trong suốt càng khiến công trình thêm phần lôi cuốn và sang trọng. Bên trong tòa nhà còn có hệ thống cửa hàng tiện lợi, siêu thị, nhà hàng… để phục vụ nhân viên văn phòng cũng như cư dân khu vực. Chỉ thua kém về chiều cao nhưng về thiết kế, quy mô và độ hiện đại, nó không thua gì Burj Khalifa, tòa tháp nhất thế giới.
13. Tháp truyền hình Minh Châu Phương Đông
- Địa điểm: Phố Đông, Thượng Hải, Trung Quốc
- Thiết kế: Shanghai Modern Architectural Design Co. Ltd.
- Thời gian thi công: 1991 - 1994
Tòa tháp Minh Châu Phương Đông được ví như một chuỗi ngọc vì tổng thể được tạo nên từ 11 quả cầu lớn nhỏ. Hai quả cầu lớn nhất có đường kính lần lượt là 50m và 45m đặt dọc theo thân tháp, được nối với nhau bằng 3 cột trụ dài đường kính 9m. Trên đỉnh tháp đặt một quả cầu đường kính 14m. Toàn bộ khối kiến trúc này được nâng đỡ bởi 3 cột thép lớn sắp đặt theo thế chân vạc. Tòa tháp từng nắm giữ vị trí cao nhất Trung Quốc trong suốt giai đoạn 1994 - 1997, trước khi bị soán ngôi bởi Trung tâm Tài chính Thế giới Thượng Hải.
14. Cầu Đông Hải
- Địa điểm: Thượng Hải và Sơn Dương
- Vốn đầu tư: : 2 tỷ USD
- Thời điểm hoàn thành: 5/2005
Cầu Đông Hải có phong cách hiện đại. Chân cầu thấp phối hợp với các nhịp cầu cao và vững chãi, cao đến 420m. Dù rất nhiều cây cầu lớn khác đã hiện diện nhưng đây vẫn được xem là niềm tự hào trong lĩnh vực thiết kế, xây dựng của Trung Quốc.
Cây cầu gồm 5 làn xe chạy song song. Không chỉ có tính thẩm mỹ, cầu Đông Hải còn là tuyến giao thông huyết mạch nối liền Thượng Hải với cảng Dương Sơn. Cây cầu này còn mang tầm cỡ quốc tế khi có quy mô lớn nhất thế giới
15. Galaxy soho
- Địa điểm: Bắc Kinh, Trung Quốc.
- Thời điểm thi công: 2009 - 2012
- Chủ đầu tư: SOHO China Ltd
Galaxy Soho là kiến trúc đỉnh cao trong các tòa trung tâm thương mại của Trung Quốc. Nó gồm 5 khối hình độc – lạ nhưng vô cùng hài hòa và được kết nối thông qua các cây cầu uyển chuyển, vô cùng thu hút. Bề mặt của mỗi khối được bao phủ một lớp nhôm tạo nên sự liên kết, luân hồi liên tục không điểm dừng.
16. Khu nghỉ dưỡng Sheraton Huzhou Hot Spring Resort
- Địa điểm: Tỉnh Hồ Châu, Trung Quốc
- Chủ đầu tư: Tập đoàn Shanghai Feizhou
- Thời điểm hoàn thành: 10/2013
Công trình có quy mô 27 tầng và 321 phòng khách sạn. Đây được xem là thiên đường ăn uống, vui chơi, giải trí chăm sóc sức khỏe hàng đầu tại đất nước tỷ dân. Công trình được bao phủ bởi 19.000 bộ LED fixture gồm 2,3 triệu LED CLV6A-FKB độ sáng cao; 44 bộ điều khiển ánh sáng thông minh; 1200 bộ nhận tín hiệu.
Đó là toàn bộ những công trình kiến trúc Trung Quốc nổi tiếng nhất từ thời điểm trước công nguyên cho đến hiện đại. Với nền văn hóa có tuổi đời hơn 5.000 năm thì danh sách này chỉ gồm những đại diện tiêu biểu nhất. Thực tế còn rất nhiều công trình khác đã và đang tồn tại trên mảnh đất rộng thứ tư thế giới này. Hẹn gặp lại các bạn trong bài viết khác của bất động sản ODT.